قاچاق کالا و ارز و قانون مبارزه با جرم آن چیست؟
جرم قاچاق کالا و ارز
در ماده ۱ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز که به بیان اصطلاحات کاربردی در این قانون می پردازد، قاچاق کالا و ارز را این گونه تعریف نموده: هرگونه فعل و یا ترک فعلی که باعث نقض شدن تشریفات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا و ارز گردد و طبق این قانون و دیگر قوانین کشور، قاچاق به شمار بیاید و مجازات برای آن پیش بینی شده باشد، چه در مدخل ورودی و چه در هر نقطه ی دیگر از کشور و حتی اگر در محل عرضه ی آن در بازارهای داخلی نیز کشف گردد، قاچاق کالا و ارز محسوب می گردد.
برای روشن تر شدن مفهوم این تعریف ابتدا لازم است که مفهوم دیگر اصطلاحات به کار رفته در این قانون روشن گردد؛ منظور از ” تشریفات قانونی ” کارهای قانونی و مراحل اداری که باید برای وارد کردن برخی کالا ها به کشور انجام گیرد، می باشد. به کالاهایی که وارد کردن آنها به داخل کشور مجاز باشد ولی بایستی تشریفات قانونی مربوطه انجام گیرد، کالاهای مجاز مشروط می گویند. البته برای وارد کردن برخی کالا ها به داخل کشور نیاز به تشریفات قانونی نمی باشد که به آنها کالاهای مجاز میگویند. در مقابل کالاهای مجاز، برخی دیگر از کالاها هستند که وارد کردن آنها به کشور در هر صورتی ممنوع و جرم می باشد که به آنها کالاهای ممنوع می گویند، مشروبات الکلی و مواد مخدر نمونه هایی از کالاهای ممنوع می باشند.
دادگاه های رسیدگی به پرونده های قاچاق
با توجه به نوع جرم و میزان آن، رسیدگی به پرونده های قاچاق در مراجع مختلفی از قوه قضاییه صورت می گیرد. صلاحیت رسیدگی به پرونده های قاچاق های سازمان یافته و حرفه ای، قاچاق کالاهای ممنوع و همچنین پرونده های قاچاق کالا و ارزی که مجازات آنها حبس یا انفصال از خدمات دولتی باشد، با دادسرا و دادگاه انقلاب می باشد. صلاحیت رسیدگی به دیگر پرونده های قاچاق کالا و ارز با سازمان تعزیرات حکومتی است.
مجازات جرم قاچاق کالا و ارز
قانون مبارزه به قاچاق کالا و ارز سعی داشته تا مجازات های بازدارنده ای را برای جرم قاچاق، جرم نگهداری کالای قاچاقی، جرم حمل و یا فروش کالاهای ممنوعه در نظر بگیرد. در مواد مختلف این قانون میزان و نوع مجازات ها بر حسب ارزش و نوع کالاهای قاچاق تعیین می شود.
به عنوان مثال در ماده ۱۸ این قانون میزان مجازات بر حسب نوع کالای قاچاق تعیین شده است.
همچنین در ماده۲۲ نیز مجازات کالاهای قاچاق بر حسب میزان ارزش کالا تعیین شده است:
- کالاهایی با ارزش تا سقف ۱۰ میلیون ریال: پرداخت جزای نقدی ۲ الی ۳ برابر ارزش کالای قاچاق
- کالاهایی با ارزش ۱۰ میلیون الی ۱۰۰ میلیون ریال: پرداخت جزای نقدی ۳ الی ۵ برابر ارزش کالای قاچاق
- کالاهایی با ارزش ۱۰۰ میلیون الی یک میلیارد ریال: پرداخت جزای نقدی ۵ الی ۷ برابر ارزش کالای قاچاق و مجازات حبس بیش از ۶ ماه الی ۲ سال حبس
- کالاهایی با ارزش بیشتر از یک میلیارد ریال: پرداخت جزای نقدی معادل ۷ الی ۱۰ برابر ارزش کالای قاچاق و مجازات ۲ سال الی ۵ سال حبس
مجازاتها
قاچاق های سازمان یافته به قاچاق هایی گفته می شود که به صورت برنامه ریزی شده و با شرکت سه نفر و یا بیشتر و به صورت مکرر صورت گیرد. قاچاق های سازمان یافته مجازات های سنگین تری نسبت به قاچاق های انفرادی دارند.
مجازات قاچاقچی های مفسد فی الارض
چنانچه یک قاچاقچی دانسته و از روی عمد، سود حاصل از جرم قاچاق را چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم در راه تامین مالی تروریسم و یا اقداماتی که علیه امنیت ملی باشند و یا تقویت گروه های مخالف و دشمن نظام هزینه کرده باشد، مفسد فی الارض شناخته می شود و علاوه بر مجازات هایی که در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای آنها تعیین گردیده است، به مجازات محارب یا مفسد فی الارض نیز محکوم می گردد.
جدید ترین اصلاحات قانون
در حال حاضر جدید ترین اصلاحات قانون مبارزه با قاچاق کالا مربوط به مهر ماه ۱۳۹۴ می باشد که در مجلس شورای اسلامی تصویب گردیده است و توسط ریاست جمهوری نیز ابلاغ گردیده است.
