بر هم زدن نامزدی و شرایط آن چیست؟

نامزدی و شرایط بر هم زدن آن

ازدواج، می تواند در عین حلاوت، یکی از بحرانی ترین و مهمترین تصمیمات زندگی هر شخصی باشد. این تصمیم، در صورت موفقیت، بهترین لحظه های زندگی فرد را رقم می زند و در صورت شکست، می تواند تلخ ترین خاطرات را در زندگی شخص به جای بگذارد. بنابر این لازم است دورانی قبل از ازدواج قرار داده شود تا دختر و پسر طالب امر ازدواج، بیشتر با روحیات و نظرات یکدیگر آشنا شده و با دید بازتری پا به عرصه زندگی مشترک بگذارند. این دوران که در عرف و قانون ایران از آن به عنوان دوران نامزدی یاد می شود، الزاماً تعهدی را برای طرفین به وجود نمی آورد و به سبب عدم شناخت کافی دو طرف از یکدیگر، برهم زدن نامزدی ، امری طبیعی است. اما باید با قوانین آن آشنایی داشت تا کمترین آسیب روحی و مالی به طرفین وارد آید.

نامزدی و حقوق طرفین

همانطور که در بندهای قبلی ذکر شد، دوران نامزدی پیش از جاری شدن صیغه عقد می باشد و صرفاً با هدف آشنایی بیشتر دختر و پسر انجام می شود. از همین رو، طرفین هیچ وظیفه زن و شوهری نسبت به یکدیگر ندارند. علاوه بر ممنوعیت رابطه جنسی در این دوران، دختر حق دریافت نفقه ندارد و محل سکونت وی در منزل پدری است. در این دوران به طبع هدایایی از طرف هر یک از دختر و پسر یا خانواده های آنها برای طرف مقابل تهیه می شود، اما دختر مهریه ای ندارد.

برهم زدن نامزدی و خسارات ناشی از به هم زدن نامزدی

از آنجایی که نامزدی هیچ الزام و تعهدی را برای طرفین به وجود نمی آورد، لذا هر یک می توانند اقدام به برهم زدن نامزدی نمایند. در صورتی که طرف خواهان به هم زدن نامزدی، دلیل قابل قبولی برای خواسته خود مبنی بر قطع ارتباط داشته باشد، طرف مقابل نمی تواند از وی خسارتی را مطالبه نماید. اما در غیر اینصورت، وی باید خسارت طرف مقابل را با رأی دادگاه جبران نماید.

در صورت به هم خوردن نامزدی، طرفین می توانند هدایایی را که از طرف مقابل دریافت نموده اند به وی باز گردانند و در صورت موجود نبودن اصل هدایا، معادل قیمت آنها به طرف مقابل باز گردانده می شود. در صورت فوت یکی از طرفین نامزدی، اصل هدایا قابل برگشت است اما در صورت موجود نبودن اصل هدایا، قیمت آنها پرداخت نخواهد شد.

مواد قانونی مطالبه خسارت بر هم زدن نامزدی

قانون مدنی در ماده ۱۰۳۷، به پس دادن هدایای نامزدی یا مبلغ معادل آن ها در صورت به هم خوردن نامزدی اشاره نموده است.

همچنین در ماده ۱۰۳۵، بر الزام آور نبودن وعده ازدواج و عدم ایجاد علقه زوجیت در اثر نامزدی تأکید شده است. در این ماده حق دریافت مهریه تا قبل از جاری شدن صیفه نکاح بین زن و مرد از زن سلب شده است.