انواع قرارداد حقوقی کسب و کار و نمونه های آن
برای صحت هر معامله این شرایط اساسی است : قصد طرفین و رضای آنها،اهلیت طرفین،موضوع معین که مورد معامله باشد و مشروعیت جهت معامله.در این راستا کسی که معامله میکند آن معامله برای خود آن شخص محسوب است مگر اینکه در موقع انجام عقد یا قرارداد خلاف آن را تصریح نماید یا بعد خلاف آن ثابت شود.
قرارداد چیست؟
در دنیای امروزی توافق و قرارداد یکی از ارکان اصلی زندگی اجتماعی روزانه را تشکیل می‌دهد و جزیی جدا نشدنی از آن به حساب می‌آید.
انسان‌ها در هر جایگاهی که قرار بگیرند هم تعهداتی را قبول میکنند و هم تعهداتی را نیبت به هم می‌دهند.
بنابراین قراردادهای حقوقی در واقع تعهداتی هستند که میان دو طرف قرارداد منعقد می‌شوند با این تفاوت که در قالب به خصوص و ویژه‌ای در می‌آید و به این شکل آن را از سایر توافقات روزمره متمایز میکند.
ما در این متن برآنیم که ابتدا در باب تعریف قرارداد حقوقی و مشخصات آن و سپس در مورد قراردادهای حقوقی متعارف در عرصه کسب و کار صحبت کنیم.
به طور کلی قرارداد نوعی از توافق بین دو یا چند نفر برای برقراری رابطه تجاری یا غیر تجاری میباشد.
در یک طرف قرارداد فردی قرار دارد که قصد به وجود آوردن قرارداد را دارد که به عمل او ایجاب می‌گویند و در طرف دیگر قرارداد شخصی است که ایجاب طرف مقابل را قبول میکند.
در این راستا ماده 183 قانون مدنی بیان میکند:
” عقد عبارت از این است که یک یا چند فرد در مقابل یک یا چند فرد دیگر تعهد بر امری نمایند و مورد قبول آنها باشد. “
نکته مورد توجه این است که شخص به تنهایی نمی‌تواند قرارداد منعقد کند و قانون تحقق توافق یا قرارداد را از دو فرد به بالا مقدور دانسته است.
بنابراین برای انجام قرارداد شرایط اصلی وجود دارد که در ماده 190 قانون مدنی نیز به آن اشاره شده است.
این ها از شرایط اساسی صحت یک قرارداد محسوب می‌شوند. به این معنی که در صورت عدم تحقق این شرایط توافق فاقد اعتبار قانونی خواهد بود.
این شرایط عبارتند از:
-
قصد طرفین و رضایت آنها
زمانی که دو طرف با اراده بر موضوعی توافق کنند ملزم به رعایت آن می‌شوند. رضایت یک عمل درونی و منظور از آن اشتیاق برای انجام عملی است و قصد صورت بیرونیاین تمایل محسوب می‌شود که به واسطه عملی خارجی خود را نشان می دهد.
-
صلاحیت طرفین
صلاحیت به معنای قدرت و توانایی اعمال حق میباشد به این معنا که فرد بالغ، عاقل و رشید باشد و هم‌چنین در مورد شخص حقوقی لازم است بررسی شود که آیا در حوزه مورد نظر قدرت عمل لازم را دارد یا خیر؟
-
معلوم و مشخص بودن مورد معامله ( موضوع معامله )
موضوع قرارداد عبارت است از مال یا عملی که طرفین متعهد به یا انجام آن هستند که بایستی معلوم و مشخص باشد.
-
مشروعیت جهت معامله
مثلا در قراردادهایی که موضوع آنها انجام کار یا ارائه خدمات است و یا در قرارداد اجاره که شرط اساسی صحت آن درج مدت زمان میباشد و یا مواردی نظیر مبلغ قرارداد و محل تنظیم قرارداد.
بعد از آشنایی مختصری با قرارداد حقوقی لازم است به انواع قرارداهای حقوقی رایج در عرصه کسب و کار اشاره کنیم:
انواع قرارداد حقوقی
در این عرصه قراردادهای زیادی به چشم می‌خورد که گاهی ممکن است از دید بنیان‌گذاران، سرمایه‌گذاران، سهام‌داران و سایر اشخاص حاضر در صحنه کسب و کار به جهت عدم توجه به مسائل حقوقی پنهان بماند. ما تصمیم داریم با معرفی کامل آنها این آشنایی را مقدور سازیم.به طور کلی ما 6 دسته قرارداد در عرصه کسب و کار داریم البته این تقسیم بندی بیشتر صوری بوده و مهم خود این قراردادها می باشند.
1- راه‌اندازی کسب و کار
- تفاهم‌نامه بنیان‌گذار
- این تفاهم‌نامه زمانی کاربرد پیدا میکند که دو یا چند نفر موسس یک کسب و کار هستند و می خواهند طی یک قرارداد بسیاری از امور را از ابتدا شفاف کنند. مهم‌ترین مفاد آن تعیین نقش‌ها و مسئولیت‌ها، تقسیم سهام و مالکیت معنوی میباشد.
- قرارداد پیمانکاری
- زمانی که قرار است صفر تا صد انجام یک عمل یا ارائه یک خدمت را به شخص دیگری بسپاریم از قرارداد پیمانکاری استفاده می‌کنیم. شخص پیمانکار موظف است با هزینه‌های خود مفاد قرارداد را کامل انجام داده و در موعد زمانی مشخص تحویل کارفرما دهد.
2- پیشبرد کسب و کار
- قرارداد اجاره دفتر کار
- قرارداد اجاره قراردادی است که مستاجر مالک منافع عین مستاجره می‌شود.
- قرارداد واگذاری حق اختراع
- به طور کلی دو حق برای اختراع به رسمیت شناخته شده است. حق مادی ذیل همین قرارداد قابل انتقال است ولی حق معنوی آن قابل انتقال نیست.
3- استخدام و منابع انسانی
- قرارداد کار با مدت موقت
- قرارداد کار برای انتظام بخشیدن به روابط کارگر و کارفرما و انجام تعهدات مشخصی ایجاد می‌شود. قرارداد کار شامل مدت موقت، غیر موقت و کار معین می باشد.
- قرارداد مشاوره
- این قرارداد برای بهره‌گیری از راهنمایی‌های مشاور در طول مدت قرارداد است. شخص مشاور هم تحت شمول قانون کار قرار خواهد گرفت.
- قرارداد کار بازاریابی
- این قرارداد به منظور جذب افرادی است که به صورت پاره وقت به معرفی کالا و خدمات شرکت برای افزایش سوددهی شرکت می‌پردازند.
- قرارداد واگذاری سهام به کارکنان
- قراردادی است که طی آن سهامی به کارکنان با هدف افزایش انگیزه در آنها تعلق می‌گیرد.
4- مدیریت مالی کسب و کار
- قرارداد خرید و فروش نرم‌افزار
- شرکت در حوزه‌های مختلف ممکن است به نرم‌افزار نیاز داشته باشد در این صورت برای پوشش منابع طرفین می‌توان از قراردادی جامع و کامل استفاده کرد.
- قرارداد اجاره نرم‌افزار
- گاهی شرکت به جهت مشکلات مالی ممکن است توان خرید نرم‌افزار را نداشته باشد. در این صورت می‌تواند از قرارداد اجاره نرم‌افزار بهره ببرد.
5- محافظت از کسب و کار
- قرارداد عدم افشای اطلاعات با کارمندان
- در مسیر کسب و کار اطلاعات محرمانه‌ای به وجود می‌آیند که مصون نگه داشتن آنها از فاش شدن وظیفه همه افراد است. لذا ابتدای کار می‌توان با کارمندان این قرارداد را منعقد کرد.
- قرارداد محرمانگی
این قرارداد دو جنبه دارد. یا به صورت یک جانبه منعقد می‌شود و یا به صورت دو جانبه. در این صورت یکی از طرفین یا هر دو آنها متعهد می‌شوند که اطلاعات یک‌دیگر را فاش نکنند.
6- سرمایه‌گذاری
- قرارداد فروش سهام
- برای نقل و انتقال سهام از سهام‌د‌ار به یک فرد دیگر این قرارداد منعقد می‌شود.
- قرارداد وام قابل تبدیل به سهام
- طی این قرارداد اگر وام‌دهنده درخواست کند، وام تبدیل به سهام شده و او جز سهام‌داران شرکت خواهد شد.
- قرارداد مشارکت مدنی
- در این قرارداد آورده‌های دو طرف دقیق مشخص شده و به منظور تقسیم سود و انتفاع وارد کسب و کار می‌شوند.
- قرارداد وستینگ
- برای تمهید شرایطی در جهت باقی ماندن اعضا در شرکت، سهام مورد نظر به افراد در طول یک بازه زمانی به آنها تعلق می‌گیرد و این قرارداد برای مشخص کردن کم و کیف آن است.
در پایان لازم به ذکر است که تمامی این قراردادها به علاوه سایر قراردادهای ضروری در کسب و کار در بانک قراردادهای “گروه وکلای آرتین” موجود میباشد و شما می‌توانید با تکیه بر آنها مطمئن گام بردارید.
