حضانت چیست؟ شرایط حضانت در قانون و حضانت طفل با کیست؟
از منظر قانون و دکترین حقوقی حضانت فرزند از طرف ابوین هم حق است و هم تکلیف لذا در رویه کنونی دادگاهها چنانچه مادر طفل پس از ولادت فرزند از نگهداری و حتی شیر دادن به نوزاد خودداری نماید عملا نه قانون و نه حتی زوج میتواند او را به انجام این وظایف مجبور نماید.
قوانین حضانت
کودک به عنوان بی دفاع ترین فرد یک اجتماع، به محیطی طبیعی و مناسب برای رشد و رفاه نیاز دارد. قرارگیری در این محیط که کنوانسیون حقوق کودک آن را خانواده نامیده است، حق طبیعی هر کودکی است. زیرا نه تنها پناه گاه امنی را برای وی فراهم می کند، بلکه رشد عقلی و شخصیتی وی در شرایط بهتری شکل می گیرد و وی را با احساسی به نام احساس خوشبختی مواجه می کند. بر این مبنا در قوانین ایران، به منظور از حمایت از نهاد خانواده، قوانین در مورد فرزند وضع شده است که از آنها با عنوان قوانین حضانت فرزند یاد می شود.
قانون حضانت
حضانت در لغت به معنی پرورش و مراقبت از طفل است. در مواد ۴۷-۴۰ قانون جدید حمایت از خانواده و ۱۱۷۹-۱۱۶۸ قانون مدنی به صراحت درباره نگهداری و پرورش طفل صحبت شده است. البته لازم به ذکر است که حضانت بیشتر به پرورش جسمانی کودک تعلق می گیرد و برخی محدودیت های حضانت شامل موارد تربیت و پرورش اخلاقی وی نمی شود.
بنا بر قوانین کشور جمهوری اسلامی ایران، سن بلوغ، عامل محدودیت سنی حضانت طفل است. به طوریکه حضانت فرزند قبل از طلاق والدین به عهده هر دو والدین است مگر آنکه یکی از آنها از حضانت سرباز زند یا فوت کند و سن حضانت فرزندان در دختران سن ۹ سال و برای فرزند پسر سن ۱۵ سال را در بر می گیرد. این بدین معنی است که والدین یا هر شخصی که حضانت فرزند به وی واگذار شده است، تا قبل از این سن حق ترک مسئولیت های خود در قبال طفل را ندارد. حضانت طفل به طور معمول بر عهده والدین است، مگر در شرایطی که قانون یکی یا هر دو نفر والدین را واجد شرایط حضانت طفل نداند.
وضعیت حضانت طفل به دو صورت بررسی می شود:
حضانت فرزند بعد از طلاق والدین
در صورتی که والدین طفل از همدیگر جدا شده باشند، الویت نگهداری فرزند دختر و پسر تا سن ۷ سالگی با مادر است. پس از سن ۷ به صورت عادی حضانت طفل به پدر محول می شود مگر آنکه والدین بر سر حضانت اختلاف داشته باشند که در این صورت دادگاه درباره حضانت طفل تصمیم می گیرد.
اگر پدر دچار مشکلی (اعتیاد و …) باشد، حضانت طفل پس از ۷ سالگی نیز به مادر اعطا می شود. این حکم تا زمانی بر قوت خود باقیست که طفل به سن بلوغ برسد. پس از آن خود فرزند می تواند درباره ادامه زندگی با هریک از والدین تصمیم بگیرد و در هر صورت، پدر وظیفه تأمین مخارج وی را بر عهده دارد.
حضانت فرزند بعد از طلاق توافقی
قوانین طلاق و حضانت فرزند مشخص است. بنابر ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده، دادگاه باید در مورد حق حضانت فرزند پس از طلاق (هر نوع طلاقی) تصمیم بگیرد. اگر والدین متقاضی طلاق توافقی، فرزند دختر کمتر از ۹ سال و فرزند پسر کمتر از ۱۵ سال داشته باشند، می بایست درباره حق حضانت فرزند بعد از طلاق، میزان حق ملاقات طرف مقابل، فرد عهده دار نفقه و میزان نفقه نیز توافق نمایند.
طبق قانون حمایت از خانواده، دادگاه در تعیین حضانت بچه بعد از طلاق باید مصلحت فرزند را در نظر داشته باشد.
قوانین طلاق و حضانت فرزند، امکان حضانت طفل را از مادری که ازدواج مجدد نماید سلب می کند و به پدر باز می گرداند اما در طلاق توافقی در این مورد زوجین می توانند با یکدیگر توافق نمایند.
حضانت فرزند در صورت فوت والدین
بدیهی است در صورت فوت یکی از والدین حضانت طفل با والد زنده است. این بدین معنی است که حضانت فرزند پس از فوت پدر با مادر است مگر آنکه دادگاه پس از دادخواست ولی قهری، مصلحت اعطای حضانت طفل به مادر را تشخیص ندهد.
در صورتی که هر دوی والدین فوت کرده باشند، حق حضانت فرزند بر عهده جد پدری و در صورت فقدان وی بر عهده نزدیکترین خویشاوندان به ترتیب ارث است.
قانون جدید حضانت طفل
حق حضانت فرزند پسر بنابر قانون مدنی مصوب ۱۳۱۴ ماده ۱۱۶۹ محدوده سنی حضانت طفل پسر توسط مادر را تا ۲ سال عنوان نموده بود. اما با تغییرات ایجاد شده و وضع قانون جدید حضانت فرزند مصوب سال ۱۳۸۲، حضانت فرزند دختر و پسر هر دو تا سن ۷ سالگی به مادر واگذار شده است.
آیا پدر حضانت تام فرزند را دارد؟
موارد استثنای حضانت طفل زیر 7 سال توسط مادر چیست؟
مواد قانونی حضانت طفل در قانون جدید حمایت از خانواده چیست؟
دستور موقت تحویل فرزند به چه صورت است؟
آیا مانعی برای ملاقات طفل بعد از طلاق وجود دارد؟
امتناع از تحویل گرفتن فرزند چه پیامدی دارد؟
شرایط حضانت مادام العمر چیست؟
لایحه حضانت در چه خصوص صحبت کرده است؟
مفهوم لغوی حضانت اولاد چیست؟
روشهای حضانت فرزند چیست؟
سلب حق حضانت زن چگونه انجام می شود؟
شرایط حضانت فرزند خوانده چیست؟
حضانت خنثی چیست؟
حضانت خواهر در صورت فوت والدین با کیست؟
حق حضانت صحیح است یا تکلیف حضانت؟
در صورت عدم صلاحیت والدین، حضانت طفل با کیست؟
شرایط حضانت طفل در عقد موقت چیست؟
وقت به خیر
بله در صورت توافق امکان پذیر است.
ای کاش قانونی بود که مادر هم مثل پدر حقش ادا میشد ،مادری که 9ماه زجر کشیده،درد زایمان کشیده با زجر بچه را بزرگ کرده ،راحت حق حضانت را ازش میگیرند بی آنکه فکر کنند خدا بهشت را زیر پای چنین مادری قرار داده،من در قیامت یقه چنین قانونگذارانی را خواهم گرفت،درد آور است بی آنکه به دل شکسته مادری فکر کنند قانون مینویسند.مگر عشق مادر و فرزند قیمت دارد که برایش چنین بی مقدار قیمت گذاری کرده اید؟؟؟؟امان از اینهمه تبعیض و بی عدالتی،لعنت به اینهمه بی قانونی.
با سلام و احترام
قوانین برای این هستند که در جامعه هرج و مرج ایجاد نشه،به همون اندازه که مادر حق داره برای حضانت،پدر هم حق داره.متاسفانه ما از روی شده علاقه یا بعضا حب بغض نافی حقوق طرف مقابل هستیم.
باید بدونیم که قانون برای همه هست و همه در برابر قانون یکسان هستند
وقت به خیر
امید داشته باشیم در آینده این قوانین اصلاح شوند.